آیا میتوانید تفاوت بین افزودنیهای ضد فرسایش(AW) و افزودنیهای فشار بالا (EP) را توضیح دهید؟
در یک کاربری، مواد افزودنی بر اساس توانایی آنها برای انجام نقشهای مشخص، به همراه یک روغن پایه انتخاب میشوند. افزودنیها معمولا یا خواص جدید را بهبود میبخشند یا از ایجاد خواص نامطلوب جلوگیری میکنند و یا خواص کاملا جدیدی را برای روغن پایه به ارمغان میآورند. مجموعه افزودنیها معمولا تا ۳۰ درصد از حجم روغن فرمولهشده را تشکیل میدهند (بسته به نوع کاربرد روغن).
افزودنیهای کنترل فرسایش و سایش از رایجترین مجموعههای افزودنی مورد استفاده هستند و عموما از نوع افزودنیهای ضد فرسایشی (AW) یا افزودنیهای فشار بالا (EP) هستند. این مجموعه افزودنیها گروههای بزرگ و واکنشپذیری را تشکیل میدهند که از سطوح فلزی در طول روانکاری فیلم مخلوط و فیلم مرزی محافظت میکنند. اگر روانکاری کامل فیلم سیال انجام شده و از آن محافظت شود، ممکن است این گروههای بزرگ و واکنشپذیر فعال نشوند. با این حال، هنگامیکه ناهمواریهای تاجی سطح شروع به تماس با یکدیگر میکنند، معمولا از بین میروند و حفاظت پس از آن برای سطوح فعال فراهم میشود. این اتفاق تا زمانی رخ میدهد که تماس بین ناهمواریها تمام شود. در این نقطهی اتمام تماس بین ناهمواریها، تخریب سطح صورت میگیرد.
اگر چه افزودنیهای ضد فرسایشی و افزودنیهای فشار بالا اغلب جزو یک دسته از افزودنیهای کنترل سایش و فرسایش در نظر گرفته میشوند، اما تفاوتهای قابلتوجهی بین این دو مجموعه افزودنیهای عملیاتی وجود دارد. از افزودنیهای ضد فرسایشی برای محافظت در برابر سایش و از بین رفتن سطوح فلزی در حین روانکاری فیلم مخلوط و روانکاری فیلم مرزی استفاده میشود. این مجموعه افزودنیها توسط دما یا بارهای افزایشی در سطوح تماس آغاز به فعالیت میکنند. این افزودنیها یک فیلم محافظ تشکیل میدهند تا فرسایش را به حداقل برسانند. در طول روانکاری، افزودنیها به طور شیمیایی با سطوح فلز واکنش میدهند تا از سطوح در برابر فرسایش، اسیدهای خورنده و اکسیداسیون روغن پایه محافظت کنند. ترکیب شیمیایی این افزودنیها معمولا بر اساس ترکیبات روی و فسفری و اغلب به شکل دی آلکیل دی تیوفسفات روی است. از این افزودنیها معمولا در روغنهای هیدرولیک، روغن موتور، روغن دنده، سیالهای جعبهدنده خودکار و برخی از گریسها استفاده میشود.
معمولا افزودنیهای فشار بالا قوی تر و از نظر شیمیایی فعالتر از افزودنیهای ضد فرسایشی هستند. این افزودنیها از طریق جذب مواد فعال سطحی عمل میکنند. این افزودنیها از طریق بارهای سنگین فعال میشوند، اما فعالشدن آنها میتواند به دما و پارامترهایی غیر از آن نیز مربوط باشد. افزودنیهای مرتبط با دما افزودنیهایی که توسط تغییر دما فعال میشوند عبارتنداز: عناصر بور، کلر، فسفر و سولفور؛ در حالی که افزودنیهای غیر مرتبط با دما در دسته سولفاتهای بازی جای میگیرند. حتی چند فیلم جامد-سوسپانسیون نیز وجود دارد که مانند افزودنیهای فشار بالا عمل میکنند. این فیلمها معمولا به شکل گرافیت یا مولیبدن دی سولفید هستند. این نوع از افزودنیها اغلب به فرم گوگرد و فسفر وجود دارند که در روغن دنده (به جز چرخدندههای کرمی) استفاده میشود.
در نتیجه، تفاوتهای اصلی بین افزودنیهای ضد فرسایشی و افزودنیهای فشار بالا عبارتنداز: چگونگی فعال شدن این افزودنیها و نوع کاربری که در آن از این افزودنیها استفاده میشود. افزودنیهای ضد فرسایشی به صورت شیمیایی با سطح واکنش میدهند تا یک فیلم با مقاومت برشی کم را ایجاد کنند، در حالی که افزودنیهای فشار بالا جذب سطح مواد میشوند. علاوه بر این، افزودنیهای ضد فرسایشی تقریبا همیشه از یک افزایش دمای ایجادشده به علت بارگذاری تشکیل میشوند. از طرف دیگر، افزودنیهای فشار بالا اغلب میتوانند از طریق فرایندهای غیر مرتبط با دما فعال شوند. مجموعه افزودنیهای ضد فرسایشی در انواع مختلف کاربریهای روغن بسیار متداولتر هستند. با این حال، افزودنیهای فشار بالا را معمولا فقط میتوانید در سیالهای دستگاههای انتقال قدرت و روغن دنده، مخصوصا روغنهای چرخدندههای غیر کرمی (به دلیل ماهیت فعال و تهاجمی آنها نسبت به فلزات زردرنگ) بیابید.
ترجمه:شرکت تامین روانکار دایان